March 01, 2021 Rëndësia e të dhënave mbi kancerin, si mundet që këto të dhëna të transformojnë trajtimin e kësaj sëmundjeje
Në një kohë kur të dhënat shkencore janë gjithnjë e më thelbësore për përmirësimin e kujdesit ndaj kancerit, onkologët dhe studiuesit e kancerit shpesh kanë mungesë të trajnimit të nevojshëm për të kuptuar dhe shfrytëzuar të dhënat në masën e tyre të plotë. Në mënyrë të ngjashme, shkencëtarëve të të dhënave shpesh u mungon një kuptim i biologjisë së kancerit dhe udhëtimit të një pacienti nëpër sëmundje, të dyja këto janë të nevojshme për të mbledhur dhe kërkuar të dhëna në mënyrë të përshtatshme për t’iu përgjigjur një morie pyetjesh të rëndësishme biologjike dhe klinike.
P.sh një rast i diskutuar në një takim të organizuar nga Susan G. Komen para disa kohësh, pak para shpërthimit të pandemisë: Një shkencëtar i të dhënave ndërtoi një sondazh për të mbledhur informacione për një mostër të grave. Një pyetje e bërë në lidhje me numrin e fëmijëve që kishte i anketuari. Nëse ajo e anashkaloi pyetjen, shkencëtarja e të dhënave u mor me të dhënat e munguara duke caktuar zero në përgjigjen e të anketuarit. Një studiues i kancerit më pas analizoi të dhënat për të mbledhur informacione në lidhje me madhësinë e familjes dhe u befasua që një përqindje e madhe e të anketuarve duket se nuk kishin fëmijë.
Grupi i përpunimit të të dhënave u ndërtua me rregulla që kishin kuptim për shkencëtarin e të dhënave dhe atë që ai po kërkonte të maste. Studiuesit e kancerit, megjithatë, nuk kishin informacion në lidhje me mënyrën se si ishin ndërtuar të dhënat dhe formuan në mënyrë të pavetëdijshme konkluzione të pasakta për fëmijët midis pjesëmarrësve.
Ekziston një besim që është gjithnjë e në rritje se integrimi i “të dhënave BIG” – sasi të mëdha të llojeve të ndryshme të të dhënave duke përfshirë të dhënat elektronike shëndetësore, bazat e të dhënave të pretendimeve të sigurimeve shëndetësore administrative, depot e mëdha të të dhënave dhe informacionet ” – mund të sigurojnë një pamje më të plotë të njerëzve me kancer.
Informacioni i disponueshëm për pacientët do të përfshinte kushtet dhe kujdesin e tyre, përfshirë cilat ilaçe dhe trajtime kanë provuar dhe rezultatet e tyre reale. Por, për të përdorur si duhet këtë informacion për të drejtuar kujdesin ndaj pacientit, duhet të bëhen ndryshime në mënyrën e mbledhjes së të dhënave dhe vënies në dispozicion të pacientëve, ofruesve të tyre të kujdesit dhe studiuesve.
Europa Donna Albania, prej vitesh i mëshon faktit se sa shumë të rëndësishme janë të dhënat mbi kancerin në Shqipëri, veçanërisht për Kancerin e Gjirit.
Në Shqipëri nuk ka një “Regjistër Kombëtar të Kancerit të Gjirit” dhe nuk ka të dhëna të sakta për numrin e rasteve të reja dhe numrin total të rasteve, incidenca apo lidhur me vazhdimësinë e rasteve të identifikuara e të trajtuara.
Të vetmet të dhëna që janë disa raporte të cilat për shkak dhe të pandemisë nuk janë përditësuar në dy vitet e fundit.
Është shumë e nevojshm që të përshpejtohet përdorimi i të dhënave të mëdha në kërkimin e kancerit dhe kujdesin ndaj pacientit për të zbuluar terapi më të mira për pacientët me kancer të gjirit, për të përmirësuar rezultatet e tyre, për të zvogëluar pabarazitë e kujdesit shëndetësor dhe për të optimizuar mjekësinë precize.
Europa Donna Albania