Të jetosh çdo ditë me kancerin e gjirit, zysh` Sonela rrëfen betejën e saj 11-vjeçare

Të jetosh çdo ditë me kancerin e gjirit, zysh` Sonela rrëfen betejën e saj 11-vjeçare

Para 11 vitesh, Sonela Totraku nisi një rrugëtim të ri, që nuk ishte në planet e saja. Teksa vraponte për të realizuar pasionet dhe dëshirat dhe mendonte se kishte kohë për t`i kapur këto ëndrra, jeta e përballi me një sfidë.

Në moshën 32-vjeçare, teksa Sonela shikonte një program televiziv, pickimi i një mushkonjë hapi një portë që mësuesja e ‘Gjuhë-Letërsisë’, nuk do dëshironte kurrë. E ndërsa e bezdisur nga mushkonja tenton ta godasë, dora e Sonelës ndjeu diçka që në Veri të Shqipërisë shpesh thonë “Zot bane andërr”.

Teksa ndjesitë nga dora tek krahu që u ndjenë thellë në zemër, me një shpejtësi marramendëse u përthithën nga truri i cili dha mesazhin se ajo gjëndër nuk është gjë e mirë në gjirin e saj.

“E pabesueshme! Asnjëherë në jetën time, as në makthet më të këqija të saj nuk e kisha menduar se unë do të sëmurem me këtë sëmundje të rëndë. Isha vetëm 32 vjeçe.”

Sonela, më pas tregon rrëfimin se çfarë ndodhi pasi dora i preku gjëndrën:

U tremba. Vrapoj t’ia rrëfej mamasë. Të dyja vendosëm që të hënën do të shkonim te doktori. Nuk e besoja se do të ishte ndonjë gjë e keqe. Vajta të hënën në spital dhe pas kontrolleve të shumta rezultoi se unë duhet të operohesha. Momenti më i vështirë ishte kur doktori më tha:”Dil jashtë se dua të flas me mamanë tënde!”. Unë nuk pranova. “Nxirre mamanë time jashtë dhe më thuaj ç’ke për të thënë!”. As unë nuk e di se nga më buronte tërë kjo forcë. Unë nuk qaja, por vetëm u jepja forcë e kurajë të gjithë familjarëve të mi. Pas operacionit të parë isha në pritje të përgjigjes së biopsisë.

Më pas, Sonela tregon se pritja për të marrë përgjigjen e biopsisë ngjante sikur ishin vite dhe ditët nuk po kalonin.

E tmerrshme!!! Diagnoza ishte kancer i gjirit. Një operacion tjetër më priste, më i vështirë…

Por Sonela e dinte që operacioni ishte më pak i dhimbshëm krahasuar me atë që e priste.

Trajtimet!!

“U informova për çdo transformim që do të ndodhte në trupin tim. Pas cikleve të kemios, bëra rreth dy muaj radioterapi. Dalëngadalë gjurmët e sëmundjes po largoheshin. Ndërkohë që parukja, duke qenë se ishte dimër, më shkaktonte shqetësime si pasojë e shirave apo erërave të forta. Kishte ardhur koha që ajo të hiqej. Ndoshta ju duket e çuditshme, por nuk kishte lumturi më të madhe për mua të ecja e lirë në shi, se tashmë nuk ishte parukja që mund të dëmtohej.”

Por kur dukej se për Sonelën kishte një rreze drite dhe shprese, ajo u përball me një moment akoma më të vështirë. Vetë zysha e krahason momentin, kur mori vesh lajmin se qelizat ishin riaktivizuar, me një termet.

“U theva, mendova se çdo gjë mori fund. Jeta më shkonte para syve e më vinte keq se kisha akoma shumë gjëra për të bërë, se isha e re dhe se në fund të fundit e doja jetën. Po po unë e dua jetën e luftoj çdo ditë për të jetuar. Nuk jetoj në botën e përrallave, përballem me probleme të rënda që vështirësojnë ekzistencën time. U operova edhe dy herë të tjera, tashmë numëroheshin katër operacione dhe dy herë ciklet me kimioterapi. Lufta ime vazhdon mes kemiove e ilaçeve pafund.

Por si është për Sonelën, të jetojë çdo ditë me këtë sëmundje?

Jeta është një luftë e kush më mirë se sa unë e di këtë. 11 vjet janë shumë. E në këto vite kam pasur dhe unë momentet e mia të vështira. Edhe unë kam qarë, edhe unë e forta kam përjetuar momente dobësie, unë e hekurta i jam trembur vështirësive të jetës. Tashmë kjo sëmundje është bërë pjesë e pandarë e jetës sime.

Jetoj me të, luftoj me të, punoj me të… U desh kjo s që unë të njoh më mirë veten time, të zbuloj karakterin e fortë, dëshirën për të jetuar, këndvështrimin pozitiv te gjërat sado të rënda që të jenë ato. Luftoj çdo ditë me forcën e shpirtit se unë e dua jetën. E në gjithë këtë rrugëtim plot sfida e vështirësi, shpesh herë më forcë e vullnet por ndonjëherë pa pikë shpresë. Duke provuar çdo mundësi të ndryshme, Sonela buzëqesh. Dhe për të gjithë ne që e njohim Sonelën dhe forcën që e karakterizon, dëshirojmë që të ndajmë me ju si i nis zysha e bukur dhe e qeshur ditët, pasionet dhe dëshirat e saj.

Si e nis ditën Sonela?

Çdo mëngjes zgjohem e lumtur se do e jetoj. Çdo ditë jam në punë në profesionin që unë e adhuroj, atje mes nxënësve të mi, që më ndriçojnë jetën. Ata janë dielli i jetës sime.

Mal apo det?

E adhuroj detin. Nuk ngopem me të. Ngjan pak dhe me jetën time, herë i qetë e i bukur, herë i frikshëm, plot dallgë e stuhi.

Fytyra jote ka shumë dritë dhe buzëqeshje, nga buron forca?

Në këtë luftë të ashpër, unë jam e armatosur me fjalën time, me buzëqeshjen në buzë e dashurinë në shpirt. Forca ime buron nga familja ime, nga të mrekullueshmit e mi, nga prindërit  e mi dhe dy motrat e mia. Ata më kanë mbështetur e vazhdojnë të më mbështesin edhe përtej mundësive të tyre. Nëse unë sot jetoj, është meritë e tyre.

Pa çfarë nuk mundet të jetojë Sonela?

Pa familjen time të shtrenjtë. Ata janë vetë jeta ime.

Si mësuese e Gjuhë-Letërsisë që je, cili është autori yt i preferuar? Pse?

Gjithmonë më ka pëlqyer Migjeni. Ai ishte një uragan që nuk bëri kompromis me të keqen, por pati guximin qytetar për ta goditur atë pa mëshirë në kërkim të qytetërimit, të një jete më të mirë e të një shoqërie progresiste.

Nëse do ishe fotografe, çfarë shkrepje do i bësh jetës tënde?( atë realin apo imazhin perfekt që ke në mendje)

Një aktore italiane Anna Magnani thotë: “Mos më hiqni asnjë rrudhë! I kam paguar shtrenjtë të gjitha”. Prandaj jeta ime jashtë realitetit nuk do të kishte kuptim. Pavarësisht vuajtjeve, kjo sëmundje më ka bërë më të fortë, më sociale, kam njohur plot miq e mikesha të forta që si unë luftojnë për të jetuar.

Nëse ti do të kishe në dorë të ndryshoje diçka nga sistemi, cila do të ishte?

Shumë gjëra kanë ndryshuar, por akoma duhen… Nuk e imagjinoj një vend evropian ku mungojnë ilaçet e duhet t’i blesh. As nuk konceptohet. Këtu ndodh… Ka njerëz që fatmirësisht kanë bashkëjetuar prej vitesh me këtë sëmundje (si unë) dhe shumë prej ilaçeve i kam bërë. Pse të mos vijnë edhe në Shqipëri ilaçet e fundit, që të ketë sa më shumë alternativa. Pastaj kimioterapia …Pak shtretër e shumë pacientë. Të rrish në radhë me orë të tëra për të bërë kimioterapinë. Për mua ky është një problem serioz.

Ka shumë vajza dhe gra që janë si ti optimiste dhe e duan jetën kaq shumë. Por çfarë mund t’u themi atyre që kanë humbur forcën dhe optimizmin?

Kam vendosur të flas e të tregoj për sëmundjen time, për t’u dhënë forcë e kurajo të gjithë atyre njerëzve që u ra fati të përballen me sëmundje të tilla. Jeta ka ngjyra të shumta. Ndodh që në një periudhë të jetës të mbizotërojë e zeza, grija … kjo nuk do të thotë se ngjyrat e tjera nuk janë aty. Mjafton të hapim sytë me dëshirën për ta jetuar jetën ashtu si na vjen, me ditët gri apo plot ngjyra jete. Me forcë e kurajë mund t’ia dalim mbanë. Mos e ndalni luftën tuaj asnjë moment! Në fund të fundit jeta është një luftë për mbijetesë.

Mendon se aktivitetet ndërgjegjësuese e rrisin vetëdijen e vajzave dhe grave për t’u kujdesur më shumë për shëndetin e tyre?

Patjetër që po. Sa më shumë informacion, sa më shumë ndërgjegjësim, sa më shumë kontrolle. Kjo sëmundje, mund të kurohet nëse kapet në kohë.

Një ditë ndryshe, një ditë shkëputur nga realiteti. Si është kjo në mendjen tënde, ku dhe si?

Jeta ime tashmë është një jetë normale, sepse kam mësuar të bashkëjetoj me sëmundjen time. Unë e shijoj jetën ashtu siç vjen me ditët plot diell apo me stuhitë e fuqishme. Jo pa qëllim lulja ime është luledielli. Pavarësisht stuhive, rrebesheve, ajo  e kthen kokën nga dielli, sepse aty e gjen jetën. Edhe unë dua diellin në jetën time…të tjerat s’kanë rëndësi.

Fotot: Studio e skulpturës “Thanas Papa”/ Studio e pare e ndërtuar ne Shqipëri nga shteti me paracaktim për skulptorin Thanas Papa, e ndërtuar ne vitin 1958

Realizoi fotot: Blerina Xhemajli

Revista online
Klikoni linkun poshtë:

Botimi 5